Προσοτσάνη…ο «δρόμος του καπνού» παλαιότερα!

Η Προσοτσάνη είναι κωμόπολη του νομού Δράμας και έδρα του ομώνυμου δήμου, με πραγματικό πληθυσμό 3.937 κατοίκους  σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Βρίσκεται 15 χλμ δυτικά της πόλης της Δράμας, στους νότιους πρόποδες του Φαλακρού όρους και ανατολικά από τον ποταμό Αγγίτη.

Κατά το Μακεδονικό Αγώνα, σπουδαία ήταν η συνεισφορά των Προσοτσανιωτών με σημαντικότερους Μακεδονομάχους τους Χρήστο Βογιατζή και Φίλιππο Βλάχο.Τα πρώτα ιστορικά στοιχεία ανάγονται στη Ρωμαϊκή εποχή. Και ακόμη στα νότια του χωριού ανακαλύφτηκε παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία του 5ου με 6ου αιώνα μ.Χ. Νοτιοδυτικά του χωριού συναντούμε επίσης το εξωκκλήσι του Αγίου Παντελεήμονος, από την εποχή των Παλαιολόγων περί το 13ο αιώνα.

Στα τέλη του 15ου αι. οι περισσότεροι κάτοικοι της είναι χριστιανοί και αποτελεί σημαντικό οικονομικό και παραγωγικό οικισμό. Τον Ιούλιο του 1913 απελευθερώνεται  από τους κατακτητές και το 1920 μετονομάζεται από Προσοτσάνη σε Πυρσούπολη, αλλά το 1925 ξανά αλλάζει όνομα και διατηρείται το Προσοτσάνη. Ο λόγος είναι πως ήταν παγκοσμίως γνωστό το όνομα "Προσοτσάνη Μπασή Μπαγλή",  μία περιζήτητη ποικιλία καπνού. Από τα μέσα του 19ου αι. το χωριό γνώρισε τεράστια άνθηση από την καπνοκαλλιέργεια.

Το 1913 και την δεκαετία του '20 εγκαταστάθηκαν οι Γραμμουστιάνοι πρώτα και οι πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, τον Πόντο και τη Μικρά Ασία αντίστοιχα.

Στις 29 Σεπτεμβρίου του 1941 για 2 μέρες η Προσοτσάνη θα είναι ελεύθερη από τους Βουλγάρους. Θα ακολουθήσουν τα μαρτυρικά γεγονότα του Σεπτέμβρη του 1941, όπου θα χάσουν την ζωή τους 128 χωριανοί από τα φασιστικά βουλγαρικά στρατεύματα κατοχής.

Το 1940 ο πληθυσμός της Προσοτσάνης  ανέρχονταν σε 7011 κατοίκους. Μετά το 1950 ξεκινά η μετανάστευση, ιδίως στη Γερμανία και στις μεγαλουπόλεις και μετά το 1995 σταδιακά σταματά η παραγωγή του καπνού. Έτσι "ο δρόμος του καπνού" έφτασε στο τέλος του και το χωριό απλά έμεινε στην ιστορία.